Bản chất của yêu thương

Pháp thoại Bản chất của yêu thương được thầy Thích Thiện Thuận thuyết giảng tại tịnh xá Ngọc Quy – Quận 7, Tp. Hồ Chí Minh, ngày 20/09/2020

Hiểu sâu là bản chất của thương yêu

Đôi khi ta tin rằng hành động của mình xuất phát từ tình thương
Nhưng nếu hành động đó không xuất phát trên nền tảng hiểu, thì nó sẽ mang lại khổ đau cho người ta thương. Ta muốn làm ai đó hạnh phúc, và ta tin chắc rằng ta làm điều đó vì tình thương, nhưng chính hành động của ta lại có thể gây ra nhiều đau khổ cho người ấy.

Cho dù hành động ấy xuất phát từ tình thương, thì ta cũng có thể gây ra cho con ta, vợ ta, chồng ta, bạn bè hay đồng nghiệp của ta những khổ đau trầm trọng. Vì ta có thương nhưng không có hiểu. Vậy nên, ta cần có con mắt của hiểu biết, cần có tuệ giác để làm công cụ thương yêu một cách hiệu quả.

Nếu ta không hiểu được khó khăn, khổ đau, không hiểu được ước muốn sâu sắc của người kia, thì ta không thể nào thương người đó
Vì vậy, điều quan trọng là ta phải kiểm tra lại với người kia, và xin họ giúp đỡ. Người cha phải hỏi con: “Cha có hiểu con đủ không? Cha có làm con khổ vì sự thiếu biết của mình không?”

Người mẹ cũng phải hỏi con mình: “Con có nghĩ là mẹ hiểu con không? Con nói cho mẹ nghe để mẹ có thể thương con đúng cách”. Đó là ngôn ngữ của yêu thương. Nếu mình thành thật thì con cái sẽ nói cho mình nghe những khổ đau của chúng. Khi ấy, chúng ta sẽ không tiếp tục những hành động gây ra những khổ đau cho con mình, những điều mà mình nghĩ sẽ giúp con hạnh phúc và an sinh.

Hiểu sâu là bản chất của thương yêu. Cánh tay của Bồ Tát là biểu trưng cho hành động, nhưng hành động của chúng ta phải được hướng dẫn kỹ càng bởi con mắt hiểu biết.

Năng lượng thương yêu

Chúng ta thường sợ nhu yếu thương và được thương của ta không được thỏa mãn. Nỗi sợ cô đơn luôn tồn tại trong mỗi chúng ta. Ta phải nhận diện nỗi sợ hãi và nhu yếu đó, phải nhìn sâu vào chúng. Thương yêu là biết an ủi, vỗ về, biết hiến tặng sự hiểu biết và cảm thông.

Hiểu là suối nguồn của thương yêu. Ta sẽ cảm thấy đau khổ nếu không ai hiểu mình. Và nếu ai đó không hiểu ta, thì họ chẳng thể thương ta. Không có sự hiểu biết thì tình thương sẽ không có mặt. Sự thật là ta cần hiểu, cần thương. Và ta đi tìm người cung cấp cho mình cả hai thứ đó.

Giá như ai đó hiểu và thương mình. Giá như người đó đang ở đâu đó. Nhưng chúng ta phải đặt lại câu hỏi: “Ta có khả năng hiểu và thương họ không? Ta có khả năng chết tác hiểu biết và thương yêu mà chính ta cũng đang cần?” Nếu ta không có khả năng chế tác năng lượng hiểu biết, thì ta không làm được gì cả.

Giải pháp của Phật nhằm giúp chúng ta chế tác năng lượng hiểu và thương. Nếu ta có khả năng chế tác nguồn năng lượng này, thì trước tiên nó sẽ giúp chúng ta thỏa mãn nhu yếu được thương. Sau đó, với khả năng này, ta có thể ôm ấp, vỗ về người khác.

Ta chỉ có thể làm người khác hạnh phúc khi chính mình cũng hạnh phúc. Hạnh phúc tạo ra thêm hạnh phúc, có khả năng nuôi dưỡng và trị liệu.

Vấn đề không phải là làm thế nào để được thương và được hiểu
Vấn đề không phải là làm thế nào để được thương và được hiểu. Mà là ta có khả năng chế tác được tình thương và thấu hiểu được chính mình hay không. Nếu làm được điều đó thì ta sẽ thấy mình sung sướng, bởi nguồn năng lượng này sẽ làm ta thỏa mãn và làm cho những người xung quanh cũng thỏa mãn theo. Đó là tình thương của Phật.

Tình thương chân thật là như vậy. Thật ra, thương một người là cơ hội để học thương tất cả mọi người. Nếu ta có khả năng hiểu và thương thì ta có thể làm ngay bây giờ, không cần phải chờ đợi. Nếu ta thành công trong lĩnh vực này thì nỗi sợ hãi, lo lắng của ta sẽ biến, và ta thấy mình sung sướng ngay tức thì.

Tham khảo: Thiền sư Thích Nhất Hạnh