Bình minh rực rỡ không gian
Nắng vàng phớt nhẹ trên làn cỏ xanh
Muôn chim đua hót trên cành
Mọi người sửa soạn tiến nhanh ra đồng
Cùng nhau lo việc canh nông
Cày sâu, cuốc bẫm cầu mong được mùa.
Phật Đà nhẹ bước chân đưa
Y vàng bình dị lại vừa trang nghiêm
Ngài đi khất thực trong miền
Tay ôm bình bát, dáng hiền, từ bi.
Khi đi ngang nhà giàu kia
Bạc tiền đầy ắp, thêm bề tiếng tăm
Phật dừng khất thực trước sân
Vừa khi gia chủ cúng thần buổi nay
Bao nhiêu lễ vật chất đầy
Cúng Thần Nông để mùa này thành công
Bà con đang tụ họp đông
Chợt nhìn thấy Phật một lòng như nhau
Người chắp tay, kẻ cúi đầu
Hay quỳ đảnh lễ trước sau tâm thành.
Lão nhà giàu nổi bất bình
Trong lòng sân hận nảy sinh, la rằng:
“Này Sa Môn có biết chăng
Tay chân ông đủ, cũng bằng người ta
Khoẻ thân người, tốt nước da
Mà không làm lụng thật là tệ thay
Sao xin ăn mãi hàng ngày?
Ta đây mưa nắng cấy cày khổ công
Lo lúa mạ, lo ruộng đồng
Cơm ăn mới có, mới hòng kiếm ra
Nếu ông chịu khó như ta
Giờ đây đâu nhọc thân mà xin ăn!”
*
Phật từ tốn khẽ dạy rằng:
“Ta đây làm lụng cũng bằng nhà nông
Cũng cày, cũng cấy khổ công
Cũng gieo mạ giữa ruộng đồng như ngươi
Lúa ăn ta cũng có thôi!”
Nhà giàu hách dịch cướp lời hỏi luôn:
“Ông sao mạo nhận nông dân
Vậy thời lúa giống rất cần thiết đâu,
Không cày bừa, chẳng bò trâu.
Làm sao sản xuất hoa mầu cho ra?”
Phật bèn giảng giải gần xa:
“Với ta hạt giống tức là đức tin;
Việc lành việc thiện tạo nên
Chính là mưa thuận lại thêm gió hòa
Thấm nhuần cho lúa tốt ra;
Còn như ý chí cao xa kiêu hùng
Thêm lòng nhẫn nại vô cùng
Là cày bừa tốt cho đồng ruộng kia;
Sự tinh tấn có khác chi
Trâu bò nông trại thường đi kéo cày;
Còn như trí tuệ tràn đầy
Là dây buộc để dắt ngay trâu bò;
Phần ta luôn mãi âu lo
Cán cân giới luật giữ cho thăng bằng!
Ta cày ta cấy thật hăng
Để trừ cỏ xấu xâm lăng tâm người
Đâm chồi nảy lộc khắp nơi
Cỏ làm khốn khổ cuộc đời chúng sinh,
Lúa mà ta gặt tốt lành
Là nơi tuyệt đối an bình vui tươi
Lìa xa thống khổ mãi thôi
Bất sinh, bất diệt, thảnh thơi Niết Bàn!”
Lời vàng quý giá vô vàn
Lão nhà giàu chợt ngỡ ngàng ngộ ra
Vốn thông minh, lại thật thà
Thêm bao nhiêu kiếp vừa qua duyên lành.
Chủ nhà bạch Phật tâm thành:
“Lâu nay đồn đãi quả tình không sai
Ngài là ngọn đuốc tuyệt vời
Đưa đường chỉ lối muôn loài chúng sinh
Từ vùng tăm tối u minh
Đến nơi sáng suốt tinh anh rỡ ràng!”
Nói xong ông lấy đĩa vàng
Mang cơm cung kính cúng dường ngay thôi,
Chắp tay bạch Phật đôi lời:
“Xin ngài hoan hỷ nhận nơi lễ này
Để con được có cơ may
Gieo trồng cho kiếp tới đây duyên lành
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa Truyện Cổ Phật Giáo)